برآورد ویژگی‌های ژئومکانیکی سازند آسماری (زاگرس، باختر شیراز) با تلفیق آزمون‌های آزمایشگاهی و مدل‌سازی عددی

نویسندگان

  • الهه حاجی‌زاده نداف کارشناسی ارشد، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی واکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران؛ گروه زمین‌ریاضی، مرکز پژوهش‌های کاربردی کرج، کرج، ایران
  • بهنام اویسی دکترا، گروه لرزه‌زمین‌ساخت و زلزله‌شناسی، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • محمد جواد بلورچی کارشناسی ارشد، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • محمدرضا قاسمی دانشیار، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
چکیده مقاله:

در مکانیک سنگ مدل‌هایی که از راه جبری قابل حل و تفسیر هستند، تحلیل مناسبی از تغییرشکل و شرایط شکست برای نمونه‌هایی که هندسه و ویژگی مکانیکی ساده ای دارند ارائه می‌کنند. امروزه روش‌های متفاوت  مدل‌سازی عددی، همچون روش تفاضل محدود (FD: Finite Difference) در تحلیل رفتار پیوسته، ناپیوسته و شبه پیوسته، در کنار مدل‌های تحلیلی کاربرد بسیار دارد. در این نوشتار تلاش شده است تا با کاربری از نتایج آزمایش‌های سه محوری روی نمونه‌های دست نخورده  (Intact rock samples) و همچنین با به کار بردن روش تفاضل محدود، برآوردی منطقی از ویژگی‌های ژئومکانیکی بخش بالایی واحد آهکی آسماری ارائه شود. برای این منظور، مدل‌هایی با شرایط مرزی ساده و تنها یک واحد رئولوژیکی طراحی و تحلیل شده است.  برای شبیه‌سازی شرایط شکست در نمونه‌ها، مدل‌ساز ژئومکانیکی Flac 2D به کار برده شده است. شرایط تنش تجربه شده در هنگام شکست نمونه‌ها در آزمایشگاه از داده‌های اصلی برای شبیه‌سازی شرایط شکست توسط روش تفاضل محدود بوده است.  نتایج نشان می‌دهد که ضریب چسبندگی و مقاومت تک محوری کششی از متغیرهای حساس در کنترل شرایط شکست هستند.  از این رو اگر ضریب چسبندگی و مقاومت کششی به ترتیب  26MPa و  29MPa اختیار شود، آن‌گاه برای بخش بالایی سازند آسماری در گستره باختری شیراز مقدار ضریب یانگ و ضریب بالک به ترتیب 260GPa و  23GPa برآورد می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی خصوصیات ژئومکانیکی سنگ های آهکی سازند آسماری در ساخت‌گاه سدهای خرسان 1 و 2

تعیین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سنگ بکر در پروژه­های عمرانی از قبیل فضاهای زیرزمینی، سدها، پی­ها و پایداری شیب­ها که با سنگ سرو کار دارند از اهمیت چشم‌گیری برخوردار است. ارائۀ دقیق پارامترهای ژئومکانیکی نظیر مقاومت فشاری و مدول تغییر شکل سنگ، از نقطه نظر طراحی­ها نقش به‌سزایی دارد. ارزیابی این پارامترها اغلب هزینه‌بر، وقت‌گیر و بعضاً به‌لحاظ اجرایی مشکل است و ارائۀ معیاری برای تخمین مناسب آن‌ها م...

متن کامل

ارزیابی خصوصیات ژئومکانیکی سنگ های آهکی سازند آسماری در ساخت گاه سدهای خرسان ۱ و ۲

تعیین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سنگ بکر در پروژه­های عمرانی از قبیل فضاهای زیرزمینی، سدها، پی­ها و پایداری شیب­ها که با سنگ سرو کار دارند از اهمیت چشم گیری برخوردار است. ارائۀ دقیق پارامترهای ژئومکانیکی نظیر مقاومت فشاری و مدول تغییر شکل سنگ، از نقطه نظر طراحی­ها نقش به سزایی دارد. ارزیابی این پارامترها اغلب هزینه بر، وقت گیر و بعضاً به لحاظ اجرایی مشکل است و ارائۀ معیاری برای تخمین مناسب آن ها م...

متن کامل

مطالعه شکستگی‌های سازند آسماری در تاقدیس نفتی کوپال (فروافتادگی دزفول، جنوب ‌باختر ایران)

تاقدیس نفتی کوپال یکی از مهم‌ترین ساختارهای فروافتادگی دزفول است که در شمال خاوری اهواز و شمال میدان مارون جای گرفته است. نهشته‌های عهدحاضر و بخش لهبری سازند آغاجاری رخنمون سطحی این تاقدیس را تشکیل می‌دهند و سازند آسماری مهم‌ترین سنگ ‌مخزن این میدان به هفت لایه مخزنی تقسیم شده است. در این مطالعه بر پایه اطلاعات چاه‎ها، نقشه‌های زیرسطحی و نیمرخ‌های لرزه‌نگاری شکستگی‌های سازند آسماری در این تاقدی...

متن کامل

بهبود تعیین نوع رخساره ‌الکتریکی با تلفیق لاگ‌های چاه‌پیمایی و تصویرگر در سازند آسماری با استفاده از روش خوشه‌بندی گرافیکیMRGC

این مقاله به تعیین رخساره الکتریکی در سازند آسماری در میدان نفتی گچساران آنالیز خوشه‌ای گرافیکی می‌پردازد. این میدان در جنوب غربی ایران واقع شده است. تعیین رخساره‌ الکتریکی در میدان مورد مطالعه با استفاده از تلفیق نمودارهای تصویرگر با دیگر نمودارهای چاه پیمایی به‌دست آمده از یکی از چاه‌های موجود در آن میدان انجام گرفته است. برای ارزیابی دقیق، تصحیحات محیطی لازم بر روی لاگ‌ها انجام گرفته است. مق...

متن کامل

ارزیابی متغیر‌های کنترل کننده شدت شکستگی‌‌ در توالی‌های رسوبی سازند آسماری در تاقدیس کوه آسماری، زاگرس چین‌خورده

عوامل کنترل کننده شدت شکستگی شامل «سازوکار چین‌خوردگی، سنگ‌شناسی و ستبرا» با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره‌ای در سازند آسماری در کوه آسماری بررسی شده‌اند. متغیرهای موقعیت، فاصله‌داری و گسترش عمودی شکستگی‌ها در سنگ‌آهک و آهک رسی با ستبرا‌های متفاوت در رخنمون‌های سازند آسماری در نواحی مختلف چین برداشت شده‌اند. حضور مقادیر زیاد کانی رس با مقاومت کم و تخلخل زیاد در سنگ‌آهک رسی، سبب کاه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 91

صفحات  57- 62

تاریخ انتشار 2014-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023